İləri səviyyə Windows. Mühit dəyişənləri (Environment Variables) nədir və necə yaratmaq olar?





arha

İstifadəçi
İsmarıclar
4
Reaksiya xalı
0
Qoşuldu
15 Yan 2025
Məkan
a
1.Environment Variables, qısa şəkildə ifadə etsək, müəyyən bir yola (path'a) getmək üçün, registry-də, command prompt-da, run-da istifadə edilə bilən qısa yollardır.

2.Bu komandalar iki % işarəsinin arasına yazılır.

3.Default olaraq gələn Environment Variables (mühit dəyişənləri) var ki, bu komandalar istənilən Windows istifadəçisində qlobal olaraq işləyir. Məsələn, bir çoxumuzun bildiyi, yer açmaq üçün istifadə edilən %temp% komandası. Siz run-a və ya command prompt-a (yaxud PowerShell-ə) %temp% yazmaqla, arxada qeyd olunmuş müvafiq qovluğa avtomatik olaraq keçid edirsiniz. Bu komanda qlobaldır və istifadəçidən asılı olmayaraq bütün Windows sistemlərində eyni funksiyanı daşıyır.

4.Bu komandalar sadəcə müəyyən qovluğa daxil olmaq üçün istifadə olunmaya da bilər. Məsələn, sizin komputerinizdə chrome.exe sənədi varsa, siz özünüz Environment Variable quraraq, run-a öz təyin etdiyiniz komandayı yazaraq birbaşa google.exe-ni işlədərək Google brauzerini aça bilərsiniz. Məntiqən bunu bütün .exe-lər üçün istifadə etmək olar.

YUXARI ÜÇÜN QEYD:​

1.%temp% avtomatik olaraq sizin üçün yer açmır, sadəcə sizin temporary (müvəqqəti, lazımsız) fayllar olan yola aparır. Siz daha sonra oradakı faylları silərək boş yer aça bilərsiniz.


2.CMD yaxud PowerShell-də Environment Variable istifadə etmək istəyirsinizsə, "cd" (change directory) komandası ilə birgə istifadə etməlisiniz.

Bəzi Environment Variable-lar aşağıdakılardır:​

1.%SystemDrive% — Sistem haraya qurulubsa, oraya göndərir bizi. Əsasən C:
2.%PROGRAMFILES% — C:\Program Files
3.%USERNAME% — İstifadəçi adını bizə göstərir.
4.%COMSPEC% — C:\Windows\System32\cmd.exe
5.%WINDIR% — C:\Windows

Bəs özümüz üçün şəxsi Environment Variable necə yaradarıq?​



This PC>Properties>Advanced System Settings>Environment Variables:​

{C96373F6-C0EE-47F5-842C-EE0D0643B1F6}.png



Burada bir nüansı diqqətə almaq lazımdır. Yuxarıda məndə "acer2" yazılan hal hazırki istifadəçini, aşağıdakı "System" isə ümumən sistemin özünü bildirir. Yəni, aşağıdakılarda dəyişiklik və ya əlavə etsək, qlobal olacaqdır. Yuxarıdakı isə sadəcə həmin hesab üçün xüsusidir.New deyək hansındasa :​


{15A8E627-8FFF-4ADA-923C-CBE8CC63E32D}.png

İlk öncə variable-in adını qeyd edirik. Daha sonra isə mən bu variable-i işlədəndə Google açılmasını istədiyim üçün, chrome.exe sənədinin yolunu browse edəcəyəm :


{91D83557-582E-4BE3-822B-46AD9FA2D84A}.png

Və budur, artıq proses tamamlandı. İndi biz nə vaxt run-a keçib %ggl% yazsaq, birbaşa Google Chrome açılacaqdır.


Yazımı oxuduğunuz üçün təşəkkür edirəm və ümidvaram ki, sizə yeni nəsə qazandıra bilmişəm. Sizinlə Arha idi. Gününüz xoş keçsin.

 




arha

İstifadəçi
İsmarıclar
4
Reaksiya xalı
0
Qoşuldu
15 Yan 2025
Məkan
a
Bu mənim ilk yazım idi. Yazı səhvləri üçün bağışlayın, ingilis klaviaturasından istifadə edərək yazmışam, sonra proqramla səhvləri düzəltmişəm, ona görə bir neçə yazı səhvi olub.
 




F-19

Gold
İsmarıclar
69
Reaksiya xalı
94
Qoşuldu
7 Avq 2023
Yaş
24
  1 illik istifadəçi
Məkan
Baku
1.Environment Variables, qısa şəkildə ifadə etsək, müəyyən bir yola (path'a) getmək üçün, registry-də, command prompt-da, run-da istifadə edilə bilən qısa yollardır.

2.Bu komandalar iki % işarəsinin arasına yazılır.

3.Default olaraq gələn Environment Variables (mühit dəyişənləri) var ki, bu komandalar istənilən Windows istifadəçisində qlobal olaraq işləyir. Məsələn, bir çoxumuzun bildiyi, yer açmaq üçün istifadə edilən %temp% komandası. Siz run-a və ya command prompt-a (yaxud PowerShell-ə) %temp% yazmaqla, arxada qeyd olunmuş müvafiq qovluğa avtomatik olaraq keçid edirsiniz. Bu komanda qlobaldır və istifadəçidən asılı olmayaraq bütün Windows sistemlərində eyni funksiyanı daşıyır.

4.Bu komandalar sadəcə müəyyən qovluğa daxil olmaq üçün istifadə olunmaya da bilər. Məsələn, sizin komputerinizdə chrome.exe sənədi varsa, siz özünüz Environment Variable quraraq, run-a öz təyin etdiyiniz komandayı yazaraq birbaşa google.exe-ni işlədərək Google brauzerini aça bilərsiniz. Məntiqən bunu bütün .exe-lər üçün istifadə etmək olar.

YUXARI ÜÇÜN QEYD:​

1.%temp% avtomatik olaraq sizin üçün yer açmır, sadəcə sizin temporary (müvəqqəti, lazımsız) fayllar olan yola aparır. Siz daha sonra oradakı faylları silərək boş yer aça bilərsiniz.


2.CMD yaxud PowerShell-də Environment Variable istifadə etmək istəyirsinizsə, "cd" (change directory) komandası ilə birgə istifadə etməlisiniz.

Bəzi Environment Variable-lar aşağıdakılardır:​

1.%SystemDrive% — Sistem haraya qurulubsa, oraya göndərir bizi. Əsasən C:
2.%PROGRAMFILES% — C:\Program Files
3.%USERNAME% — İstifadəçi adını bizə göstərir.
4.%COMSPEC% — C:\Windows\System32\cmd.exe
5.%WINDIR% — C:\Windows

Bəs özümüz üçün şəxsi Environment Variable necə yaradarıq?​




This PC>Properties>Advanced System Settings>Environment Variables:​

Əlavə edilmiş fayla baxın 131




Burada bir nüansı diqqətə almaq lazımdır. Yuxarıda məndə "acer2" yazılan hal hazırki istifadəçini, aşağıdakı "System" isə ümumən sistemin özünü bildirir. Yəni, aşağıdakılarda dəyişiklik və ya əlavə etsək, qlobal olacaqdır. Yuxarıdakı isə sadəcə həmin hesab üçün xüsusidir.New deyək hansındasa :​


İlk öncə variable-in adını qeyd edirik. Daha sonra isə mən bu variable-i işlədəndə Google açılmasını istədiyim üçün, chrome.exe sənədinin yolunu browse edəcəyəm :


Əlavə edilmiş fayla baxın 133

Və budur, artıq proses tamamlandı. İndi biz nə vaxt run-a keçib %ggl% yazsaq, birbaşa Google Chrome açılacaqdır.

Yazımı oxuduğunuz üçün təşəkkür edirəm və ümidvaram ki, sizə yeni nəsə qazandıra bilmişəm. Sizinlə Arha idi. Gününüz xoş keçsin.

əlinizə sağlıq çox gözəl mövzudur.
 
Göndərilən Alt